Fruitbedrijf Van der Velpen investeert in groene energie en buurtbetrokkenheid met ECOOB

Wie vandaag langs de boomgaarden van Fruitbedrijf Van der Velpen in Bierbeek wandelt, ziet niet alleen rijen knapperige appels en peren, maar ook blinkende zonnepanelen op de grote bedrijfsloodsen. Deze panelen zijn meer dan een besparing op de energiefactuur: ze vormen het hart van een innovatief energieproject dat economische veerkracht koppelt aan lokale duurzaamheid.

Zonnepanelen als motor voor duurzame fruitteelt

De bedrijfsloodsen van Van der Velpen vergen veel energie, onder meer voor de koelinstallaties die het fruit maandenlang op topkwaliteit houden. Dankzij een samenwerking met ECOOB, de coöperatie voor hernieuwbare energie, werden de daken voorzien van een omvangrijke zonne-installatie. De opgewekte elektriciteit wordt gebruikt voor eigen verbruik, vooral tijdens periodes van piekbelasting zoals de oogst- en koelperiodes. Daardoor daalt de afhankelijkheid van het reguliere elektriciteitsnet en wordt het bedrijf minder kwetsbaar voor prijsschommelingen.

Energie voor én met de buurt

Het project gaat verder dan zelfvoorziening. Via ECOOB kunnen buurtbewoners en andere sympathisanten als coöperant instappen. Zij investeren mee en delen in de opbrengsten van de zonne-energie, terwijl ze ook toegang krijgen tot lokaal geproduceerde, groene stroom. Zo creëert het fruitbedrijf niet alleen waarde voor zichzelf, maar versterkt het ook de band met de omgeving. Het is een voorbeeld van hoe een agrarisch bedrijf kan uitgroeien tot een lokale energieleverancier en tegelijk maatschappelijke meerwaarde creëert.

Toekomst: industriële batterijen voor flexibiliteit

Hoewel zonnepanelen veel energie opleveren, schijnt de zon niet altijd wanneer de koelcellen het meeste vermogen vragen. Daarom werkt Van der Velpen aan een volgende stap: de installatie van industriële batterijen. Deze grote energieopslagsystemen maken het mogelijk om overtollige zonnestroom tijdelijk op te slaan en later te gebruiken wanneer de vraag piekt of wanneer de elektriciteitsprijs hoog is. Het verhoogt niet alleen de verbruiksflexibiliteit, maar biedt ook extra zekerheid tijdens periodes van lage productie of netspanningsproblemen.

Economie en ecologie hand in hand

Voor zaakvoerder Jan Van der Velpen is de investering een logische keuze. De fruitsector kampt met smalle marges en een toenemende druk om duurzamer te produceren. Door eigen energie op te wekken en te delen, dalen de operationele kosten én wordt de ecologische voetafdruk kleiner. De samenwerking met ECOOB biedt bovendien een solide financiële structuur, waarbij zowel het bedrijf als de coöperanten profiteren van de opbrengsten.

Inspiratie voor de sector

Het verhaal van Fruitbedrijf Van der Velpen toont dat duurzame energie en land- en tuinbouw perfect samengaan. Met zonnepanelen, buurtparticipatie en binnenkort industriële batterijen zet het bedrijf een belangrijke stap richting een circulaire energiehuishouding. Het initiatief bewijst dat een toekomstbestendig landbouwbedrijf niet alleen oog heeft voor kwaliteitsfruit, maar ook voor een veerkrachtige energiemix die de hele gemeenschap ten goede komt.

Van der Velpen laat zien dat een lokale teler meer kan betekenen dan heerlijke appels en peren alleen. Door technologie en samenwerking te omarmen, groeit het bedrijf uit tot een energiepionier die economie en ecologie in balans brengt, een voorbeeld dat andere ondernemers kan inspireren.

Peren onder de zonnepanelen: Van der Velpen innoveert met agrivoltaics

Kunnen we in de toekomst zowel voedsel als energie oogsten van dezelfde grond? Bij Van der Velpen geloven we dat dit kan. Samen met de KU Leuven en andere partners nemen wij deel aan een baanbrekend onderzoeksproject rond agrivoltaics, waarbij landbouw en energieopwekking hand in hand gaan.

Innovatie op onze perenboomgaard

In onze boomgaard in Bierbeek zijn boven de perenbomen semitransparante, bifaciale zonnepanelen geplaatst. Deze vangen licht op langs beide zijden en laten toch voldoende zonlicht door om de peren te laten groeien. Zo combineren we elektriciteitsopwekking met fruitteelt op dezelfde oppervlakte. Waar vroeger hagelnetten hingen, staan nu panelen die niet alleen stroom produceren, maar ook bescherming bieden.

Voordelen voor de landbouw

De zonnepanelen vervangen niet enkel de hagelnetten, ze zorgen ook voor een gunstig microklimaat.

• In de lente beschermen ze de bloesems tegen nachtvorst: onder de panelen is het tot twee graden warmer.

• In de zomer creëren ze schaduw en temperen ze hittegolven, waardoor de bomen minder stress ondervinden.

Dat levert niet alleen extra zekerheid voor de oogst, maar ook betere werkomstandigheden in de boomgaard.

Balans tussen oogst en energie

Een belangrijke vraag is hoeveel licht we de bomen kunnen ontnemen zonder dat de oogst er zwaar onder lijdt. Drie oogsten zijn ondertussen geanalyseerd: de perenopbrengst onder de panelen ligt gemiddeld 15% lager, terwijl de lichtinval er met 25% verminderd is. Dat resultaat is verrassend positief, want de kwaliteitsverschillen zijn minimaal. Wel zien we iets meer zogenoemde “flessenperen” die minder geschikt zijn voor verkoop als klasse 1-fruit, maar qua smaak en voedingswaarde zijn er geen verschillen.

Waardevolle energieproductie

De energieopbrengst van de installatie compenseert ruimschoots het verlies in kilo’s fruit. Met een capaciteit van 720 kWp per hectare leveren de panelen een aanzienlijke hoeveelheid elektriciteit. Voorlopig is die vooral economisch interessant bij eigen gebruik, maar in de toekomst kan ook lokale energiedeling een belangrijke rol spelen. Dat maakt het mogelijk dat landbouwers niet enkel voedsel, maar ook stroom leveren aan gezinnen of bedrijven in de buurt.

Wetenschappelijke onderbouw

Het onderzoeksproject wordt ondersteund door de KU Leuven en partners zoals het Innovatiesteunpunt. Met geavanceerde sensortechnologie volgen onderzoekers de groei en ontwikkeling van de peren nauwkeurig op. Daarnaast worden er 3D-simulaties gemaakt om voor elk perceel en gewas de optimale configuratie van zonnepanelen te berekenen. Zo willen we samen een model ontwikkelen dat niet alleen voor peren, maar ook voor andere teelten toepasbaar is.

Een blik vooruit

Hoewel de regelgeving rond vergunningen en energiedeling vandaag nog uitdagingen kent, geloven wij dat agrivoltaics een veelbelovende weg is naar een duurzamere toekomst. Voor Van der Velpen is dit project meer dan een proefopstelling: het is een concrete stap richting een landbouw die duurzame energieproductie combineert met kwaliteitsvolle fruitteelt.

Wij zijn trots om met onze boomgaard bij te dragen aan deze innovatie. Zo tonen we dat landbouwgrond tegelijk kan instaan voor voeding, energie én klimaatoplossingen – precies de uitdagingen waar onze maatschappij vandaag voor staat.